कोभ्याक्स मार्फत नेपालले मोडर्नाको ४० लाख खोप प्राप्त गर्ने, चैतसम्म आईपुग्‍ने

काठमाडौँ-  कोभ्याक्ससँगको लागत साझेदारी मार्फत विश्व बैंकको वित्तिय सहयोगमा मोर्डना खोपको ४० लाख मात्रा खरिद गर्नका लागि गाभी, द भ्याक्सिन एलाइन्ससँग सम्झौता गर्ने नेपाल विश्वकै दोस्रो देश बनेको छ । यस सम्झौतासँगै नेपालको कोभिड-१९ विरूद्धको खोपको पुँजीको विविधीकरण र सुदृढीकरण भएको छ । 

“कोभ्याक्स लागत साझेदारी कार्यक्रम अपनाउने नेपाल शुरुवाती देशहरू मध्येको एक हो र चुनौतिपूर्ण परिस्थितिहरुका बावजूद हामीले नेपालका लागि सुरक्षित र अत्यन्तै प्रभावकारी खोप ल्याउनका लागि यस सम्झौता तय गर्न सफल भएकोमा म अत्यन्तै हर्षित छु” स्वास्थ्य तथा जनसंख्या राज्यमन्त्री उमेश श्रेष्ठले भनेका छन् “मोडेर्ना खोपले १२ बर्ष उमेर माथिका नेपालीलाई आवश्यक खोपको विकल्पहरु विस्तार गर्न मद्दत गर्नुका साथै कोभिड पछिको सुरक्षित विश्वका लागि नेपालको प्रगतिलाई द्रुत गति दिन समेत सघाउने भएको छ ।”

---

यी खोपहरू नेपालमा सन् २०२२को मार्च महिनासम्म आईपुग्ने अपेक्षा गरिएको छ र यसले  नेपालका ७२ प्रतिशत जनसंख्याका साथसाथै १२ देखि १७ वर्ष उमेर समुहका बालबालिका र किशोरकिशोरी लाई खोप दिलाउने नेपालको लक्ष्य हासिल गर्नमा उल्लेख्य रूपले सघाउने  बताइएको छ ।

“कोभ्याक्स सुविधा मार्फत कोभिड विरूद्धका सुरक्षित र प्रभावकारी खोपहरू खरिद गर्नका लागि लगानी गरी विकासका साझेदारसँगै नेपाली जनता र नेपाल सरकारलाई सहयोग गर्न पाउँदा हामी गौरवान्वित भएका छौं,” माल्दिभ्स, नेपाल तथा  श्रीलंकाका लागि विश्व बैंकका राष्ट्रिय निर्देशक फारिस हदाद जर्भोसलाई उद्धृत गर्दै विश्व बैंकले भनेको छ, “यस सहयोग हाम्रो समग्र कोभिड प्रतिकार्यको एक मुख्य अंश हो जसले नेपालको आपतकालिन स्वास्थ्य क्षेत्रको माग पुरा गर्न र स्वास्थ्यसेवा र खोप वितरण प्रणालीलाई सबल बनाउन सहयोग गर्नेछ ।” 

नेपाल सरकारको महामारी विरूद्धको स्वास्थ्य प्रतिकार्यका लागि विश्व बैंकले १० करोड ४० लाख डलर  उपलब्ध गराईसकेको छ, जसअन्तर्गत कोभिड-१९ विरूद्धका खोपहरूको खरिद र विस्तारका लागि६ करोड ७५ लाख डलर  विनियोजन गरिएको छ । अघिल्लो महिनामा विश्व बैंकका तर्फबाट १००० थान अक्सिजन कन्सन्ट्रेटरहरू र सातवटा अक्सिजन जेनेरेटर प्लान्टहरू ल्याईएको थियो जुन सातै वटा प्रदेशहरूमा स्थापना गरिदैंछ । यी कार्यहरूले भविष्यमा आउन सक्ने महामारीका अन्य लहरहरूसँग जुध्नका लागि सरकारको स्वास्थ्य प्रणाली तयारीलाई सुदृढ बनाउन सहयोग गर्नेछ ।

कोभ्याक्ससँगको लागत-साझेदारी विकल्प उपयोग गर्ने विश्वका सुरूवाती देशहरू मध्यको एक र दक्षिण एसियाकै पहिलो देश बनेकोमा हामी नेपाल सरकारको सराहना गर्न चाहन्छौं ।“विश्व बैंकका लागि दक्षिण एसियाका भाइस प्रेसिडेन्ट  हार्टविग सेफर लाई उद्धृत गर्दै विश्व बैंकले भनेको छ, “ यो अभूतपूर्व संकटबाट नेपाली जनता र अर्थतन्त्रलाई उकास्न र उत्थानशिलता सुनिश्चत गर्न नेपालका लागि कोभिड-१९ खोप कार्यक्रम अत्यन्तै महत्वपूर्ण छ र यसका लागि सहयोग र समर्थन जारी राख्न विश्व बैंक पूर्णरूपमा प्रतिबद्ध छ ।” 

विश्व बैंकले विभिन्न देशहरुको कोभिड-१९ खोप कार्यान्वयन योजनाहरुलाई सहयोग गर्दछ । राष्ट्रहरुले आफ्नो विशिष्ट आवश्यकताहरु र खोप र उपचारविधीका सन्दर्भमा डब्लुएचओले सिफारिश गरेका नीति र मार्गनिर्देशनहरूको विश्लेषण गरि आफुलाइ उपयूक्त विकल्पहरू छनौट गर्छन् । 

कोभ्याक्स सुविधा मार्फत खरिद वा आपूर्ति गर्नका लागि विश्व स्वास्थ्य संगठनले पहिचान गरेका कम्तिमा एउटा नियामक निकायद्वारा नियमित वा आपतकालिन प्रयोगको लागि अनुमति प्रदान गरेको हुनुपर्छ । अथवा विश्व स्वास्थ्य संगठन द्वारा पुर्वीयोग्यता प्रदान गरेको वा आपतकालिन प्रयोगको लागि सुचिकृत गरिएको हुनुपर्ने व्यवस्था छ ।