सार्वजनिक पदमा महिला सहभागिता : के भन्छन् महिला सांसदहरू ?

काठमाडौँ- संसदीय अध्ययन तथा विकास संस्थापनले ‘सार्वजनिक पदमा महिला सहभागिता’ नामक अन्तर्क्रिया कार्यक्रम सम्पन्न गरेको छ । मंगलबार बानेश्वरस्थित आनन्द भूमि पार्टी प्यालेसमा उक्त कार्यक्रम सम्पन्न भएको हो । 

कार्यक्रममा स्वागत मन्तव्य दिँदै २०५५ सालमा स्थापना भएको उक्त संस्थापनले जनता र राष्ट्रले भोग्नुपरेको समस्याका बारेमा विभिन्न कार्यक्रम गर्दै संस्थापनाले सेतुको भूमिका निभाउँदै आएको सोमबहादुर थापाले जानकारी गराए । 

कार्यक्रममा बोल्दै सांसद वृन्दा पाण्डेले महिलाले शक्ति नभई सिद्धान्तको राजनीति गर्नुपर्ने कुरामा जोड दिइन् । तर्कको खेल नगरी, तर्कका लागि तर्क गर्न बन्द गरेर बलियो हिसाबमा महिला उत्रिनुपर्ने उनको भनाइ थियो । उनले महिला सांसदले सदनमा नागरिकता, लैंगिक विभेदका सम्बन्धमा एउटै आवाज हुनुपर्नेमा जोड दिइन् ।

सांसद कमला पन्तले महिला विकास समितिको कुरा उठ्नुपर्ने कुरामा जोड दिइन् ।  महिला विकास समितिले महिलाका मुद्दाहरू राम्रोसँग हेर्न सक्ने र उनीहरू प्रशिक्षितसमेत भइसकेको हुनाले मुद्दामा सहजता हुने उनको अनुभव छ ।

महिलाहरू आलंकारिक पदमा मात्र सीमित नभएर उनीहरूको अर्थपूर्ण सहभागिता हुनुपर्ने उनको धारणा थियो । महिला मतदाताहरूले पनि महिला उम्मेदवारलाई भरपुर सहयोग गर्नुपर्ने अनि मात्रै महिलाको अर्थपूर्ण सहभागिता हुने उनको ठम्माई छ ।

त्यस्तै अर्की सांसद मुक्ता कुमारी यादवले आफू तेस्रो पटक सांसद भएको उल्लेख गर्दै प्रत्यक्ष लडेर जित्न सक्छुभन्दा पनि आफू समानुपातिकबाट आउनुपरेको गुनासो गरिन् । उनले संसद्‌मा विधेयक पेश भए पनि त्यसबारे आफूलाई थाहा नहुने गरेको गुनासो गरिन् ।

सांसद लिला बोक्हिमले महिला सहभागिता बढ्दै जानुपर्नेमा उल्टै घट्दै गएको बताइन् । महिलालाई मात्रै राखेर भन्दा पार्टीका शिर्ष नेताहरू समेतलाई राखेर महिला सहभागिता बढाउन पहल गर्नुपर्ने उनको ठम्माई छ । त्यस्तै नेपाली काँग्रेसकी अनार बस्नेतले ‘दाइहरूकोमा पहुँच’ नभएमा केही नहुने गुनासो गर्दै राजनीतिमा झनै महिला हिंसा भएको दाबी गरेकी छिन् । 

त्यस्तै कार्यक्रममा सांसद कुसुम थापा मगरले ३३ प्रतिशतलाई महिला सहभागिताको प्रस्थानविन्दु बनाउनुपर्ने र ५० प्रतिशतसम्म पुर्‍याउनुपर्नेमा जोड दिइन् । त्यस्तै उक्त कार्यक्रममा प्रभा बज्राचार्य, सम्झना भट्टराई, रेखा शर्मा, मिना पुन, कल्याणी रिजाल, सरोज पन्त गुप्तालगायतले महिला सहभागिता अर्थपूर्ण हुनुपर्ने कुरामा जोड दिएका थिए । 

कार्यक्रममा डा. रामहरि सुवेदीले साइबर सुरक्षा सम्बन्धी प्रेजेन्टेसनसमेत गरेका थिए । सांसद्, पूर्व सांसद्, कानुनविद्, र सरोकारवालाहरूको सहभागी रहेको उक्त कार्यक्रमको सभापतित्व कांग्रेस नेता दीपकुमार उपाध्यायले गरेका थिए ।