के युद्ध रोक्न रुसी राष्ट्रपति पुटिन तयार भएका हुन् ?

फाइल तस्बिर

काठमाडौँ- रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन युक्रेन युद्ध रोक्न सहमत भएको रिपोर्ट सार्वजनिक भएको छ ।

तर यसका लागि उनले केही शर्त राखेका छन् । समाचार एजेन्सी रोयटर्सले रुसी स्रोतलाई उद्धृत गर्दै पुटिनले दुई देशबीचको सीमा विद्यमान नियमअनुसार नै रहन चाहेको दाबी गरेको छ । यसको मतलब रुसले कब्जा गरेको युक्रेनका क्षेत्रहरू अब उसको हिस्सा नै रहने गरि सहमति बनेमा पुटिन युद्ध रोक्न सहमत हुनेछन् ।

पुटिन युद्ध रोक्न तयार छन् भन्ने रिपोर्टहरू धेरै महिनादेखि चलिरहेको छ, तर यो रिपोर्ट यस्तो समयमा आएको छ, जब मस्कोले उत्तर-पूर्वी युक्रेनको खार्किभ क्षेत्रविरुद्ध नयाँ आक्रमण सुरु गरेको छ ।

पुटिनसँग काम गरेका एक व्यक्तिले एजेन्सीलाई भने 'पुटिनले चाहेको बेलासम्म लड्न सक्छन्, तर पुटिन पनि युद्धविरामका लागि तयार छन् किनकी अब रूससँग क्रिमियासम्म पुग्ने भूमि मार्गहरूमा पहुँच बनेको छ ।'

यस्तो सहमति बनेमा रुसीहरूले यसलाई आफ्नो जित मान्नेछन् । तिनीहरूले पश्चिमबाट आक्रमणको बाबजुद आफ्नो सार्वभौमसत्ता कायम राखेको भन्न सक्छन् ।

क्रेमलिनका प्रवक्ता दिमित्री पेस्कोभले रोयटर्सलाई भने, पुटिनले बारम्बार आफू वार्ताका लागि तयार रहेको र लामो युद्ध नचाहेको बताउँदै आएको बताएका छन् ।

यद्यपि युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्की पुटिनको सर्तमा कुनै पनि शान्ति सम्झौता स्वीकार गर्न चाहँदैनन् । उनले रुसी सेनाले कब्जा गरेको युक्रेनी क्षेत्र फिर्ता लिने वाचा गरेका छन् । यसमा सन् २०१४ मा रुसले कब्जा गरेको क्रिमिया पनि समावेश छ ।

यस महिनाको सुरुमा रुसले खार्किभमा लडाईंलाई तीव्र पारेको थियो । मे १० मा रूसी सेना खार्किभमा एक किलोमिटर प्रवेश गर्‍यो । त्यसपछि जेलेन्स्कीले युक्रेनीहरूलाई सेनाबाट निष्कासन गर्न आदेश दिए ।

रुसले सबै रिजर्व सैनिकहरूलाई पनि फिर्ता बोलाएका छन्, ताकि उनीहरूलाई खार्किभमा तैनाथ गर्न सकियोस् । खार्किभ रुसी सेनाका लागि महत्त्वपूर्ण छ किनभने उनीहरूले २०२२ मा यहाँ हार बेहोरेको थियो । सन् २०२२ मा खार्किभमा पराजयपछि रुसले कुनै पनि हालतमा खार्किभलाई जित्ने योजना बनाएको छ ।

२४ फेब्रुअरी २०२४ मा रुस–युक्रेन युद्ध भएको दुई वर्ष पूरा भएको थियो । दुई वर्षअघि रुसी राष्ट्रपति पुटिनले युक्रेनमाथि आक्रमण गरेका थिए । त्यसबेला पुटिनले यसलाई सैन्य कारबाही भनेका थिए । यस आक्रमणका कारण हालसम्म ४० लाखभन्दा बढी युक्रेनी नागरिकले देश छाड्नु परेको छ । यी मानिसहरू अहिले अन्य देशहरूमा शरणार्थीहरू जस्तै जीवन बिताइरहेका छन् । स्वदेशमै ६५ लाखभन्दा बढी युक्रेनी घरबारविहीन भएका छन् ।