बंगलादेशमा एमबीबीएस अध्ययन गर्नेहरू समस्या पर्दा दूतावास टुलुटुलु हेरेर बस्‍न मिल्छ ?

काठमाडौँ : निजी खर्चमा बंगलादेश अध्ययन गर्न गएका २० नेपाली विद्यार्थीको भविष्य अन्यौलमा परेको छ । दैनिक आफ्नो कलेजमा आन्दोलनमा उत्रिन परेका छन् । अन्तिम वर्षको परीक्षा दिन उनीहरूले अन्यत्र कलेजमा जाने माग गर्दै आएका छन् ।

सोही कलेजमा परीक्षा दिएमा इन्टर्न नपाउने भएपछि उनीहरू लगातार कलेज प्रशासनविरुद्ध लड्दै आएका हुन् । उनीहरू भन्दा अघिल्लो वर्षका सिनियरहरूले डेढ वर्ष लडेर इन्टर्नको लागि दुई दिन अघि अनुमति पाएको हुनाले उनीहरू त्यसमा लड्न बाध्य भएका हुन् ।

अनेकन मानसिक पीडा भोग्दै एक वर्ष व्यर्थ खेरफालेका अघिल्ला १३ विद्यार्थीको समाधान काठमाडौँस्थित बंगलादेशी दूतावासको पहलकदमीमा समाधान भएको थियो । त्यही समस्या थप २० जना विद्यार्थीलाई पर्ने भएकाले उनीहरू यसमा लडिरहेका हुन ।

एमबीबीएस सकेको डेढ वर्षमा पनि इन्टर्न नपाएर १३ विद्यार्थी दूतावास मात्र पुगेनन् बंगलादेशको सञ्चारमाध्यममा पनि पुगे । अन्ततः बंगलादेश दूतावासले त्यसको समाधान गरे । नेपालको कूटनीतिक पहल गतिलो हुन नसक्दा नेपाली विद्यार्थीहरू यसरी मारमा परेका हुन ।

दुई दिन अघि इन्टर्नको अवसर पाएका विद्यार्थीले १२ अक्टोवर २०२० मा नै ढाकास्थित नेपाली दूतावासमा समस्याबारेमा जानकारी गराए पनि उनीहरूले बुझेर मात्र पढ्न आउनुपर्ने भन्दै जवाफ दिएका थिए । बुझ्दा सबै राम्रो भएर आएको तर त्यहाँको मेडिकल काउन्सिलले उसलाई मान्यता त पछि नदिएको हो भन्दै समाधानको लागि लगातार आग्रह गरे तर दूतावासले खासै पहल गर्न सकेनन् ।

यस्ता समस्यामा ढाका स्थित नेपाली दूतावासले पहल गर्न नसक्नुले नेपालको कूटनीतिक अवस्था स्पष्ट हुन्छ । ढाकास्थित दुताावसले पार लगाउन नसकेपछि नेपाली विद्यार्थीले काठमाडौँस्थित बंगलादेशी दूतावास गुहारे । उनीहरूका आफन्त दूतावास गएर जानकारी गराउँदै समस्या समाधान नभए दूतावास घेर्नेसमेत बताए ।

आठ मार्च २०२० मा नै एमबीबीएस सकेका त्यस्ता विद्यार्थीहरुले इन्टर्नको लागि त्यहाँ अवसर नपाएपछि लगातार प्रयास गरे तर नभएपछि दूतावास गुहार्न पगेका हुन । एमबीबीएस सक्नु अघि नै इन्टर्नको लागि पहल गरेका तर, दुतावासले हुन्छ भन्दै आएको काम नभएको गुनासो उनीहरूको थियो ।

उनीहरु बंगलादेको रंगपुर स्थित नर्दन प्राइभेट मेडिकल कलेज तथा अस्पतालमा सन २०१४-०१५ सेसनदेखि अध्ययनरत थिए । त्यही समस्या अहिले अन्य २० जना जुनिर्यसलाई पर्ने भएकाले उनीहरू पनि लडिरहेको दुईदिन अघि इन्टर्न पाएर केही हल्का अनुभव गरेकी संगीता शाहले इकागजलाई बताइन् । ‘अहिले २० जना नेपाली विद्यार्थी अन्तिम परीक्षामा नै नबस्‍ने र अर्को मान्यताप्राप्त कलेजमा गएर परीक्षा दिने भन्दै आन्दोलित छन्,’ उनले भनिन्, ‘यसबारेमा नेपाली दुतावास, शिक्षा मन्त्रालय, परराष्ट्र मन्त्रालय सबै जानकार छन् । तर खै त यस्तो समस्या पर्दा पहल भएको ?’

दुई सय बढी विद्यार्थी अध्ययनरत उक्त कलेजमा अहिले नेपालीलाई पिट्ने र सडमा नै अलपत्र पार्नेसम्मका कामसमेत भएको अर्का विद्यार्थीले बताए । पढाई सकेपछि उनीहरुले एक वर्ष इन्टर्न गर्छन । तर, उनीहरु अध्ययनरत कलेज त्यहाँको सरकारले कारबाही गरेको कलेजमा परेकाले अन्यत्र जान कलेजको स्वीकृत चाहिने तर नदिएकाले समस्या परेको हो ।

दूतावासमा पटक पटक यसविषयमा जिज्ञासा राख्‍न टेलिफोन गर्दा सम्पर्क हुन सकेन । यद्यपि उनीहरूले दूतावासमा दिएको निवेदन इकाजलाई प्राप्त भएको छ । उनीहरूले संयुक्त रुपमा दूतावासमा निवेदन समेत दिएका थिए । त्यसको सुनुवाई नभएपछि एक दिन खर्चेर लामो बस यात्रा गर्दै ढाका पुगेर आफ्नो समस्या राखेर फर्के । तर ढाका स्थित दूतावासबाट पहलका लागि पाइला अघि सरेन ।

परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रवक्ता सेवा लम्साल भन्छिन्, ‘हामीले त्यहाँको विद्यार्थीको समस्याबारेमा छलफल गरिरहेका छौँ । समस्या परेको भएपछि समाधान गर्न आवश्यक छ । त्यो काम दूतावासले पनि पक्कै पहल गरेको होला । यहाँबाट पनि बुझ्छौँ ।’

बंगलादेशको मेडिकल तथा डेन्टल एसोसियसनले उक्त कलेजलाई नै इन्टर्नको लागि उपयुक्त नभएको भन्दै रोकेको थियो पहिले १३ जनालाई । अब २० जनाको पनि त्यस्तै अवस्था हुने भएकाले यसमा उनीहरूको ध्यान गएको हो । १३ जनाको समस्या समाधान भयो डेढ वर्षदेखिको लडाईंले भने जुनियरको भविष्य के हुने स्पष्ट हुन आवश्यक छ । अहिले अध्ययन गरिरहेको कलेजको काउन्सिलमा रजिस्ट्रेसन नै छैन, त्यसैले यस्ता गम्भीर समस्या समाधानमा दूतावासको ध्यान जानुपर्ने उनीहरू बताउँछन् । नत्र किन चाहियो हामीलाई परदेशी भूमिमा दूतावास ?