वैश्विक जीवाश्म इन्धन उत्सर्जन बढ्ने

काठमाडौँ- अन्तर्राष्ट्रिय वैज्ञानिकहरूको नयाँ अनुसन्धानअनुसार जीवाश्म इन्धन उत्सर्जन यस वर्ष अझ बढ्ने भएको छ ।

अजरबैजानको बाकुमा भएको संयुक्त राष्ट्रसंघीय जलवायु सम्मेलन कोप-२९ मा हालैको अनुसन्धान प्रतिवेदन प्रस्तुत गरिएको थियो । यसले जीवाश्म ईन्धनबाट विश्वव्यापी कार्बन उत्सर्जन ३७.४ बिलियन टन पुग्न सक्छ, जुन २०२३ स्तरको तुलनामा ०.८ प्रतिशतले बढेको छ।

---

यति मात्र होइन, यस वर्ष वायुमण्डलीय कार्बनडाइअक्साइड स्तर ४२२.५ पीपीएम पुग्ने अनुमान गरिएको छ । यसले यसलाई अहिलेसम्मकै सबैभन्दा तातो वर्ष बनाउन सक्छ । यो गत वर्षको तुलनामा २.८ पीपीएम र औद्योगिक क्रान्ति अघिको स्तरभन्दा ५२ प्रतिशत बढी हो ।

एक्सेटरको ग्लोबल सिस्टम्स इन्स्टिच्युटका प्रोफेसर पियरे फ्राइडलिङस्टेन, जसले अध्ययनको नेतृत्व गरेका थिए, जलवायु परिवर्तनको प्रभावको बाबजुद जीवाश्म इन्धन खपतमा निरन्तर वृद्धिमा टिप्पणी गरे । उनले जलवायु परिवर्तनको प्रभाव नाटकीय रूपमा बढ्दै गएको बताए, तर पनि जीवाश्म इन्धन जलेको चरम उत्कर्षमा पुगेको कुनै सङ्केत हामीले देखेको छैन ।

गत महिना संयुक्त राष्ट्रसंघको प्रतिवेदनले भारतको हरितगृह ग्यास उत्सर्जनमा सन् २०२३ मा ६.१ प्रतिशतले वृद्धि हुने प्रक्षेपण गरेको थियो, जुन विश्वव्यापी कुलको ८ प्रतिशत हो । 

कोप २९ मा छलफलको क्रममा जारी गरिएको ग्लोबल कार्बन परियोजना प्रतिवेदनले विश्वव्यापी कुलको ३२ प्रतिशत ओगटेको चीनको उत्सर्जनमा ०.२ प्रतिशतले वृद्धि हुने सम्भावना छ, यद्यपि गिरावट पनि सम्भव रहेको भनिएको छ । संयुक्त राज्य अमेरिका र युरोपेली संघबाट उत्सर्जन क्रमशः १३ प्रतिशत र ७ प्रतिशत रहेको छ । दुबैमा गिरावट आउने बताइएको छ । अमेरिकाको लागि ०.६ प्रतिशत र ईयूको लागि ३.८ प्रतिशतले कमी हुने बताइएको छ ।

भारतमा जीवाश्म इन्धन उत्सर्जनका लागि, जुन विश्वव्यापी कुलको आठ प्रतिशत रहेको छ । वैज्ञानिकहरूले यो ४.६ प्रतिशतले वृद्धि हुने अनुमान गरेका छन् ।