एडीबी भेञ्‍चरले दियो प्रदुषणरहित इँटा उत्पादनलाई अनुदान

काठमाडौं : एसियाली विकास बैंक (एडीबी) अन्तर्गतको भेञ्‍चर क्यापिटल, एडीबी भेञ्‍चरले नेपालमा प्रदुषणरहित पध्दति अबलम्बन गरी सफा इँटा उत्पादन गर्न सवा लाख अमेरिकी डलर अनुदान दिएको छ । यो अनुदान आगोमा नपोलेर नै मजबुत र वातावरणमैत्री इटा निर्माणमा प्रयोग गरिनेछ । 

वातावरण र स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पार्ने भट्टामा इँटा पोल्ने स्थानीय प्रचलनलाई नयाँ प्रविधिबाट क्रमशः प्रतिस्थापन गर्दै लैजाने उद्देश्य अनुरुप सहयोग प्रदान गरिएको एडीबी भेञ्‍चरले उल्लेख गरेको छ । यो अनुदानले नेपालमा स्वच्छ इँटा उत्पादनमा एडीबी भेञ्‍चरले भविष्यमा इक्‍वीटी लगानी गर्ने विकल्प खुला गरेको छ ।
 
विश्‍वभरको इटा उत्पादनमध्ये चौथाई दक्षिण एसियामा उत्पादन हुन्छ । तीव्र सहरीकरणले घर तथा यातायात पूर्वाधारका लागि इँटाको माग उच्च वृध्दि भइरहेको छ । नेपालमा परम्परागत इँटा उत्पादनमा १ हजार ६ सय इँटाभट्टाले दैनिक १० लाख टन कोइला जलाउँछन् । यसले वार्षिक ६ सय मृत्यु र स्वास्थ्य उपचारमा ४ करोड ६० लाख अमेरिकी डलर खर्च हुने गरेको अनुमान छ ।
 
‘गुड ब्रिक सिस्टम’ इनोसीएसआर कम्पनी लिमिटेडको उत्पादन हो । यसले कोरियामा विकास भएको प्रविधि प्रयोग गरी उच्च गुणस्तरको इँटा निर्माण गर्छ । माटो, सिमेन्ट र माटोलाई कसिलो राख्‍ने सामग्री प्रयोग मार्फत् उत्पादन समय ६ गुणाले घटाउँछ । पुरातन पध्दतिको तुलनामा कम लागतमा धेरै इँटा उत्पादन गर्न सकिने भएकाले लागत प्रतिस्पर्धी हुने बताइएको छ । यसले कार्बन उत्सर्जन कम गर्छ र कामदारको स्वास्थ्यमा प्रतिकूल प्रभाव पर्नबाट जोगाउँछ । इँटाभट्टामा काम गर्ने धेरैजसो महिला कामदार छन् ।
 
‘गुड ब्रिक सिस्टम’ले नेपालमा वर्षौंदेखि प्रचलित इटा उत्पादनको अभ्यासलाई परिवर्तन गर्नेछ । परम्परागत इँटा उत्पादन प्रणालीले स्वास्थ्य र वातावरणमा ठूलो असर पारेको छ,’ एडीबीका मुख्य लगानी विशेषज्ञ डोमिनिक मेलोरलाई उद्धृत गर्दै एडीबीले भनेको छ, ‘दक्षिण एसियामा यातायात पूर्वाधार र सहरी विकासका परियोजनामा ‘गुड ब्रिक सिस्टम’ प्रयोगमा ल्याउन सकिन्छ ।’

---

एडीबी भेञ्‍चरको यो सहयोगले इँटा उत्पादनलाई फोहोर उद्योगबाट रुपान्तरण गर्दै व्यासायिक उत्पादन विस्तारका लागि मार्ग प्रशस्त गर्ने इनोसीएसआर ग्रुपका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत यून्सुक लीले बताए ।
 
एडीबी भेञ्‍चरले एसिया-प्रशान्त क्षेत्रमा प्रारम्भिक चरणका प्रविधि कम्पनीहरुमा लगानी र सहयोगमार्फत् विकासका ठूला समस्या समाधान गर्दै आएको छ । यसमा फिनल्याण्डको विदेश मन्त्रालय, कोरियाली सरकार, क्लीन टेक्नोलोजी फण्ड र नर्डिक डेभलपमेन्ट फण्ड रहेका छन् ।