धरानमा कोकाहाको पानीसँगै खस्यो मेयर हर्कको आँखाबाट आँसु

काठमाडौँ- १३ महिनाअघि धरान उपमहानगरपालिकाबाट मेयरको गुमनाम प्रत्याशी भइरहँदा आफ्नो घोषणापत्र सार्वजनिक गर्दै मेयर हर्कराज राईले लेखेका थिए, 'खानेपानीको दीर्घकालीन आपूर्ति गर्न सप्तकोशीबाट स्रोत थप्ने । सरकार, जनता तथा दातृ संस्था मिलेर र जितेर गएको एक हप्तादेखि ताकेता गरेर प्रक्रिया सुरु गर्नेछु ।'

उनले थपेका थिए, 'यो काम आफैँ लागेर फनफनी घुमेर पूरा गर्नेछु ।' 

---

नभन्दै वाचा गरेअनुरूप मंगलबार उनले धरानमा कोकाहाबाट पानीको पहिलो खेप झार्न सफल भएका छन् । तर, यसरी वाचा गरे अनुरूप पानी झर्दा मेयरका आँखाबाट आँसु झरेका थिए ।

साम्पाङ चुपचाप मेयरको प्रत्याशी बन्दा धरानको सबैभन्दा मूल समस्या खानेपानीलाई मुख्य अजेन्डा बनाएका थिए । नभन्दै धरानवासी उनको यही अजेन्डामा सहमत देखिए र दलका बलिया उम्मेदवारलाई पाखा लगाउँदै मेयर चुनिएका थिए । उनले पानीलाई मुख्य बनाउनमा  खडेरी मौसममा धरानका चौक र गल्लीका धारा सुकेका देखेका थिए । रित्ता गाग्री र गिलनका लाइन देखेका थिए । 

सपथ लगत्तै उनी खानेपानीका लागि पाइप बोकेर शिवजट्टा पुगेका थिए । मेयर साम्पाङ खानेपानीको पाइप मर्मत गरि फर्केका थिए । साम्पाङले त्यसयता खानेपानीका लागि निरन्तर श्रमदान अभियान चलाइरहेका छन् ।

पछिल्लो समय मेयर साम्पाङ काकाकुल धरानलाई खानेपानी खुवाउने अभियानलाई सफल बनाउन कोकाहा नदी पुगेका छन् । धरान बजारदेखि ४० किलोमिटर टाढा रहेको कोकाहामा उनी श्रमदान अभियान लिएर पुगे ।

श्रमदान अभियान सुरु भएको ९८ औं दिनमा गए राति कोकाहाको पानी धरान २० स्थित पकुवा खोलामा खसेको छ। मेयर साम्पाङले चलाएको श्रमदान अभियानले सामाजिक सञ्जालमा मिश्रित प्रतिक्रिया पाउने गरेको थियो । धेरै उनकाे अभियानमा सहमत थिए भने कोही आलोचक । 

कोकाहाको पानी पकुवा खोलामा झर्दा मेयर साम्पाङ आफैँ त्यहाँ पुगेका थिए । मध्यराति कोकाहाको पानी वास आउट प्वाइन्टमा खसेसँगै मेयर साम्पाङ खुसीले रोएका थिए । 

धरान १० का कर्ण लिम्बू कुनै समय नेपाली कांग्रेसका सक्रिय कार्यकर्ता थिए । स्थानीय, प्रदेश र संघको निर्वाचनमा उनको मत कांग्रेसकै उम्मेदवारलाई विजय गराउन मत खस्थ्यो । तर, धरान कांग्रेसले मेयर साम्पाङको अभियानलाई साथ नदिए पनि लिम्बूले भने केही सातादेखि साथ दिइरहेका छन् ।

पानी सबैका लागि आवश्यक रहेकाले स्वतन्त्र मेयरलाई साथ दिने गरेको लिम्बू बताउँछन् । चार-पाँच शनिबार मेयर साम्पाङको श्रम अभियानलाई साथ दिएको उनले जानकारी दिए । 

‘धरानको अभिभावक मेयर सबैलाई खानेपानी पुर्‍याउन लागिरहनु भएको छ,' उनले भने, 'मेयर नै श्रमदानमा लागिरहँदा आफू पनि साथी र परिवारसहित अभियानमा गएका थियौँ ।'

मेयर साम्पाङले चलाएको अभियान व्यक्तिका लागि नभइ समग्र धरानका लागि भएकाले साथ दिएको लिम्बू बताउँछन् । ‘श्रमदान मात्र नभइ आर्थिक सहयोग पनि गरेका छौँ,' उनले थपे, 'हामी स्वःस्फूर्त खानेपानीको पाइप तान्न गएका हौ । कसैले पनि जाऔँ भनेर भन्न आएका छैनन् ।'

यसअघि वैशाख-जेठमा खानेपानीको टयांकर मगाएर पानी भरेको अनुभव लिम्बूसँग । अहिले भने धारामा नियमित पानी आइरहेको उनको भनाइ छ । मेयर साम्पाङ स्वतन्त्र उम्मेदवार भएकाले पनि उनको अभियानलाई सहयोग गरिरहेको उनले बताए ।

‘धरानमा रहेका पुराना राजनीतिक दलका जनप्रतिनिधि आशा नजाग्दा स्वतन्त्र उम्मेदवारको विजयीलाई सहयोग गरिरहनु परिरहेको छ,' उनको भनाइ छ, 'यसअघि विजयी भएका उम्मेदवारले जनतालाई खानेपानीका लागि डोर्याउन नसक्नु उनीहरूको कमजोरी हो । हाम्रा लागि उनी हिँडेकाले अभियानमा साथ दिएका हौ ।'

मेयर साम्पाङको श्रमदान अभियान सुरुदेखि साथ दिइरहेका विष्णु सिङ्ग धरानको हितका लागि श्रमदान अभियान चलाएकाले सहभागी भइरहेको बताउँछन् । मेयरले आफ्नो हित भन्दा अरुका हित सर्वोपरी ठानेकाले अभियानमा साथ दिइरहेको उनले बताए ।

चैत, वैशाख र जेठको रापिलो गर्मीमा पनि श्रम अभियानमा सहभागी हुनेको कमी भएन । धरानदेखि ४५ किलोमिटर टाढाको नदीमा खानेपानी खोज्दै मेयर साम्पाङ पुगे पुग्दा उनको साथलाई साथ दिन हज्जारौँ मानिस पाइप तान्दै पुगे ।

शनिवबारबाहेक करिब ३ सय मानिस श्रमदान अभियानमा सहभागी हुने गरेको सिङ्गकले जानकारी दिए । ‘श्रमदान शनिबार ३ हजार भन्दा बढी मानिसको उपस्थिति रहन्थ्यो,' उनी भन्छन्, 'धरानका मानिस मात्र सहभागी थिएनन् । देशभरिका अन्य मानिसको उत्तिकै सहभागी रहेको थियो ।'

श्रमदान अभियानमा आर्थिक सहयोग भन्दा पाइप सहयोग गर्नेको संख्या बढी हुने गरेको उनले सुनाए । ‘कार्यक्रम स्थलबाट पाइप बोकेर जानेदेखि र कसैले आफ्नो सवारीसाधनमा पुर्‍याउने गर्थे,' श्रमदान गर्न आउनेहरूको भीड सम्झँदै भने ।

श्रमदान अभियानले गएराति मात्र पकुवा खोलामा पानी झार्न सफल भएको कुरा उनले उत्साहित हुँदै सुनाए । इकागजसँग सिङ्गकले कुरा गर्दा आफू श्रमदान अभियानमा मै रहेको बताएका थिए ।

कोकाहाको पानी पकुवा खोलामा झारिसकेपछि मेयर साम्पाङले धरानवासीकै लागि खानेपानी पुर्‍याउन धेरै मेहनत गर्नुपरेको बताएका छन् । श्रमदान अभियान र धरानको खानेपानीको स्तरोन्नति गर्न धरानवासीको ठूलो हात रहेको उनको भनाइ छ ।

‘धरानमा असोजदेखि पानीको अभाव हुने तर यसपटक वैशाख र जेठ सम्म पनि भएको छैन,' मेयर साम्पाङ भन्छन्, ' जेठको २-३ दिन गर्मी भएर पानीको सर्टेज देख्यो ।'